Lễ cắm nêu cúng lúa là nghi lễ không thể thiếu được trong cuộc sống tâm linh của bệnh nhân M’nông nhằm mục đích cầu mong thần linh che chở & phù hộ cho lúa thấp, được mùa, mái ấm gia đình no ấm, niềm vui. Lễ cắm nêu cúng lúa được diễn ra lúc lúa đã đc khiến cỏ, vun gốc hai lần.
Đại ý lời khấn: lúc này ta báo cho hồn lúa, hồn kê, hồn bầu, hồn bí ta sẽ cắm nêu cúng lúa. những thần lúa, thần kê, thần đậu, thần mướp đến ngày đó các thần gọi nhau về ăn lợn, ăn gà, ăn vịt, uống rượu nhà ta. Mời các thần ở luôn ngôi nhà của mình. Khấn vái hẹn ngày với các thần lúa hoàn thành, chủ rẫy mở màn làm nêu cúng lúa.
Lễ cắm nêu cúng lúa
được thực hiện như sau: Buổi
sáng sủa ngày
sẵn sàng cắm nêu cúng lúa, chủ rẫy
đi ra khu rẫy sẽ cúng lúa, lấy dây buộc túm phần lá của vài bụi lúa
& khấn
thông tin cho thần lúa biết ngày
làm cho lễ cắm nêu cúng lúa.
Lễ vật gồm: lợn, gà, vịt, rượu, hai cây nêu đã khiến cho (một cây để cắm trước nhà, một cây cắm ở bên cạnh rẫy), cây cau rừng, cây lúa khô, củ bí kì nam (khắc thành mặt người). các con vật hiến sinh này đều được buộc quanh cột nêu từ tối hôm trước cho tới sáng sủa hôm sau.
Tối hôm đó
chủ nhà khấn vái mời
những thần lúa, thần ngô, thần đậu, thần mướp, thần bầu bí
đến ăn lợn gà
và ở lại
ngôi nhà mình.
sáng sủa hôm sau chủ nhà giết các con vật hiến sinh này lấy tiết, mật, gan, tim và một con gà đem vào rẫy khiến cho lễ cúng. Chủ rẫy dựng một cây nêu ở bên trên rẫy & lấy tiết con vật hiến sinh trét vào cây nêu, van ơn thần lúa bình tĩnh ở lại sở hữu rẫy mái ấm gia đình ngôi nhà mình. Rồi khấn: Ơi rừng núi tổ tiên, hỡi những thần: thần lúa, thần rừng, thần suối, thần rau. lúc này mời các thần về phía trên cùng mái ấm gia đình tôi ăn một giở cơm trắng, gia đình tôi làm cho lễ cúng những thần, xin các thần phù hộ bảo vệ cho rẫy lúa mái ấm gia đình tôi đc tốt, đc trúng mùa, ngăn ko cho con sâu, con chuột, con sóc ngoạm phá hoại rẫy lúa, do vậy mái ấm gia đình tôi nghèo mong các thần thông cảm, sở hữu tiết ăn tiết, có gan ăn gan, có rau ăn rau, sở hữu gà ăn gà, có vịt ăn vịt…. những thần hãy cùng mái ấm gia đình tôi uống rượu buộc phải. Hỡi các thần hãy về trên đây cùng ăn cơm trắng cùng uống rượu bắt buộc cùng mái ấm gia đình sở hữu bà con.
khi cúng rẫy xong, chủ nhà chặt một số cây cau rừng đem lại cộng sở hữu củ bí kì nam (tượng trưng cho thần giữ nhà) đem lại đặt trước nhà để xua đuổi ma quỷ. Người M’nông quan điểm rằng, củ bí kì nam sẽ giữ lại được cho gió bão ko tràn qua rẫy, các thần xấu, thần tàn ác như thần Krăch, thần Ndu thấy củ bí kì nam cũng bắt buộc tránh xa, không vào phá rẫy.
Cúng trên rẫy xong, về nhà: chủ nhà lấy tiết gà, vịt thoa vào cây nêu ở nhà rồi khấn vái: lúc này mời những thần sâu, thần mối về nhà uống rượu, ăn thịt, mong các thần sâu, thần mối ăn no uống say bảy tám ngày ngay tắp lự, ngủ thật say ba bốn tháng mới tỉnh, không ra đc rẫy để phá lúa. Bà vk chủ rẫy hát cúng: Hỡi các thần hãy xua đuổi con chuột, con sóc, con heo rừng giảm thiểu xa không vào rẫy phá lúa, phù hộ cho mái ấm gia đình được mùa, mái ấm gia đình tôi sẽ làm lễ tạ ơn các thần.
kế tiếp người nhà cũng ko quên mời khách đến chung vui có gia đình, chúng ta cùng nhau bắt gặp ca hát, nhấp các ché rượu buộc phải sung sướng. Rồi tất cả người khai mạc uống rượu, người trộn lúa giống khi trỉa lúa đc mời uống trước, tiếp đến gia chủ và bà con bằng hữu trong bon xã. tất cả người vừa uống rượu vừa đánh chiêng hát múa vui mừng cùng hòa quyện sở hữu tiếng động hùng vĩ của núi rừng trầm bổng, cái âm hưởng của cuộc sống đời thường lao lực nơi núi rừng hoang sơ. hiện nay, người M’nông ở làng mạc Đắk Ngo (Tuy Đức) vẫn bảo trì nghi lễ này.
Trung tâm từ thiện ở HCM –
Nhà May Mắn
Địa chỉ: 19A, Đ. Số 1, Kp 9, P. Bình Hưng Hoà A Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam
Hotline : 090 906 2528
Web site : https://maison-chance.org/shop
